Dubbelloops Stoma

In een reeks van acht artikelen geven we een breed overzicht van de mogelijkheden van huisartsgeneeskundige zorg voor patiënten in de palliatieve fase (stoma regul bio). In de vorige aflevering schetsten we de verlichting van pijn in de palliatieve fase. In dit derde artikel gaan we in op de oorzaken en aanpak van misselijkheid en braken

Iedereen die geen zeebenen heeft en wel eens een bootreis maakt, kan er over meepraten: als je voortdurend misselijk bent en aldoor braakt, kun je alleen nog maar als een hoopje ellende aan dek hangen en raak je alle belangstelling voor je omgeving kwijt - spaceplus perfusor. Je voelt je hondsberoerd. Voor iemand die daarbij ook ernstig ziek is, zoals een patiënt in de palliatieve fase, hebben misselijkheid en braken vanzelfsprekend een nog grotere impact

Het telkens moeten braken put uit en kan extra pijn veroorzaken, bijvoorbeeld bij botmetastasen. Bovendien is een ander ermee belast om de boel op te ruimen. stoma regul bio. Daarbij komt dat de naasten van iemand die misselijk is of braakt en meestal niet eet, zich zorgen gaan maken of de patiënt wel genoeg voedsel en vocht binnenkrijgt

1 Misselijkheid en braken behoren tot de meest voorkomende symptomen in de palliatieve fase. Onder misselijkheid verstaan we een subjectieve sensatie van een onaangenaam gevoel in de buik met de neiging tot braken. Braken is het krachtig uitstoten van de maaginhoud via de mond. Misselijkheid en braken komen vaak voor in combinatie met vegetatieve verschijnselen als: bleekheid, koud zweet, speekselvloed, tachycardie en diarree.

Het is zinvol om goed naar oorzaken te zoeken om zo gericht mogelijk te kunnen behandelen. In de praktijk is metoclopramide regelmatig het middel van eerste keus. Dat is terecht (introcan safety deepaccess). Toch komt de huisarts in moeilijker situaties daar niet altijd mee uit - stoma regul bio. Kennis van achterliggende pathofysiologische mechanismen kan in zo'n geval helpen bij het kiezen van meer geschikte medicatie

Stoma Def

2 … Onlangs hebben de gezamenlijke Centra voor de Ontwikkeling van Palliatieve Zorg (COPZ) een richtlijn 2 over dit onderwerp uitgebracht. Veel van de daarin bijeengebrachte kennis is in dit artikel verwerkt. Achtereenvolgens komen aan bod: het vóórkomen en de oorzaken van misselijkheid en braken in de palliatieve fase, anamnese en onderzoek, pathofysiologische achtergronden en de behandelingsmogelijkheden van misselijkheid en braken.

Bij patiënten met kanker treedt misselijkheid op in 30-50% en braken in 10-30% van de gevallen. Deze symptomen doen zich vaker voor bij vrouwen en op jongere leeftijd. Bij patiënten met gynaecologische tumoren, mamma- of maagcarcinoom komen misselijkheid en braken relatief vaker voor dan bij bronchuscarcinoom of hersentumor (stoma regul bio). 2 Dit is te verklaren vanuit de pathofysiologische achtergronden

Tijdens de vakantie van haar eigen huisarts wordt de waarnemend huisarts bij haar geroepen. Mevrouw Wolfs is sinds enkele dagen misselijk en braakt soms. Als zij drinkt, moet zij meteen overgeven. Zij voelt zich niet lekker, slaapt 's nachts slecht en is dan ook onrustig. Van de huisartsenpost heeft zij al metoclopramide zetpillen voorgeschreven gekregen.

Uit de voorgeschiedenis blijkt dat Mevrouw Wolfs twaalf jaar geleden een AP heeft gekregen na een sigmoïdresectie wegens een abces bij diverticulitis. Sinds enkele maanden bestaan er wisselende klachten van misselijkheid en braken (stoma regul bio). Hierdoor ontstond dehydratie waarvoor zij drie maanden geleden werd opgenomen in het ziekenhuis. Vanwege haar hoge leeftijd is afgezien van verdere diagnostiek

Normal Stoma

Na deze opname bleef zij bij vlagen misselijk en braakte soms. Zij had geen normale ontlasting, uit het stoma kwam veel waterdun bruin vocht. Enkele weken na terugkeer uit het ziekenhuis ontstond vaginaal bloedverlies. stoma regul bio. De huisarts besloot in overleg met haar ook hiernaar geen verdere diagnostiek te laten doen. Sinds enkele dagen is de toestand zo verslechterd dat zij niets meer binnen kan houden, ook haar laxantia niet

Zij klaagt over misselijkheid. Ze maakt geen zieke indruk en is niet uitgedroogd. Zij heeft geen pijn. De buik is opgezet en het stomazakje zit vol bruinig water. Bij auscultatie van de buik zijn er gootsteengeruisen te horen (stoma regul bio). Bij palpatie zijn er geen afwijkingen en ook bij toucher van het stoma niet

De oorzaken van misselijkheid en braken in de palliatieve fase staan samengevat in tabel 1. Bij 30% van de patiënten zijn er meerdere oorzaken tegelijk. 2 Tabel 1Oorzaken van misselijkheid en braken in de palliatieve faseMaag-darmkanaal:CZS:Vestibulair:Metabool:Behandeling: Naar: Landelijke richtlijn misselijkheid en braken 2 Zoals in tabel 1 te zien is, kunnen de lokalisatie en uitbreiding van een tumor of metastasen misselijkheid en braken veroorzaken.

Obstructie op enige hoogte in het maag-darmkanaal veroorzaakt dan gedeeltelijke of totale belemmering van de passage van vocht en voeding, waardoor misselijkheid en braken optreden (stoma regul bio). Ook metabole stoornissen veroorzaken misselijkheid en braken. Het is opvallend dat medische behandelingen zo vaak de oorzaak zijn van misselijkheid en braken. De symptomen kunnen hierbij op verschillende manieren tot stand komen: door beschadiging van de maagdarmmucosa (NSAID's, cytostatica, radiotherapie), door vertraging van de maagmotoriek (opioïden, anticholinergica), door prikkeling van emetogene centra in de hersenen (opioïden, cytostatica, digoxine) en (zelden) door effect op het vestibulaire systeem (opioïden)

Iemand die eerder chemotherapie gehad heeft en daar erg ziek van werd, wordt dan al misselijk voordat het middel is toegediend (anticipatoire misselijkheid). Pragmatisch ingesteld als de meeste huisartsen zijn, zullen zij zich afvragen wat de praktische waarde is van kennis van de pathofysiologie van misselijkheid en braken. Inzicht in de betrokken neurotransmitters en receptoren is relevant om een gefundeerde keuze te kunnen maken voor de medicatie die de meeste kans op succes heeft.

Stoma Ausstreifbeutel Wie Oft Wechseln

3 Centraal in het proces van misselijkheid en braken staat het braakcentrum. Het wordt gelokaliseerd in de hersenstam. Stimulatie van het braakcentrum initieert de braakreflex. In het braakcentrum zijn met name histamine (H 1)-, serotonine (5HT)-, acetylcholine- en morfinereceptoren aanwezig - stoma regul bio. Verschillende afferente banen stimuleren het braakcentrum ( figuur 1). Dechemoreceptortriggerzone (CTZ)

vagus het braakcentrum. Hetevenwichtsorgaan. Hier bevinden zich histamine- en acetylcholinereceptoren - stoma regul bio. Hogere corticale centra - geautomatiseerde infuustherapie. Op deze manier beïnvloeden verhoogde hersendruk, maar ook psychologische factoren het braakcentrum. Het patroon van misselijkheid en braken kan aanwijzingen geven over de mogelijke oorzaak. Daarnaast is het van belang in te schatten hoeveel voedsel en vocht de patiënt daadwerkelijk binnenhoudt

Vertraagde maagontlediging kan vele oorzaken hebben zoals compressie van de maag door ascites, een vergrote lever of een tumor - stoma regul bio. Medicatie die patiënten in deze fase veel gebruiken, zoals opioïden en anticholinergisch werkende middelen, kunnen de maagperistaltiek verminderen. Bij obstructie van het maag-darmkanaal zegt de relatie met de maaltijd iets over het niveau van obstructie

Bij obstructie van de maaguitgang wordt enkele uren na de maaltijd een grote hoeveelheid zure voedselresten en vocht uitgebraakt. Bij obstructie in het colon is er geen relatie met de maaltijd. Het braaksel ruikt dan fecaal. Bij verhoogde hersendruk kunnen misselijkheid en braken optreden voordat de hoofdpijn zich openbaart. stoma regul bio. 3 Tevens kunnen neurologische uitvalsverschijnselen aanwezig zijn

Whats Stoma

Soms herkent de patiënt dit verband zelf, soms zijn het de naasten die een vermoeden in die richting opperen en in een aantal gevallen zal pas een goede reactie op de behandeling van pijn of angst dit meer aannemelijk maken. Hypercalciëmie als oorzaak van misselijkheid en braken komt vooral voor bij de ziekte van Kahler en bij borst- en longkanker.

De informatie die dit oplevert, is niet altijd makkelijk te herleiden tot de achterliggende oorzaak. Zo kunnen verminderd bewustzijn en verwardheid veroorzaakt worden door het onderliggende lijden (hersenmetastasen, hypercalciëmie, medicatie), maar ook door het braken zelf (dehydratie, elektrolytstoornissen) - stoma regul bio. Inspectie van de mond kan waardevolle informatie opleveren. In de palliatieve fase, met name tegen het einde van het leven, zien we regelmatig een candida-infectie van de mondholte, ook bij mensen die geen corticosteroïden gebruiken

Bij onderzoek van de buik wordt gelet op aanwijzingen voor maagatonie (clapotage), hepatomegalie, ascites, obstipatie, palpabele tumoren en ileus. Met een rectaal toucher bij terminaal zieke patiënten zal de huisarts begrijpelijkerwijs terughoudend zijn. De bevindingen bij het toucher kunnen echter van belang zijn voor het beleid - stoma regul bio. Een vol rectum is reden om rectaal te laxeren, zeker wanneer gedacht wordt aan een ileus

Het is dan minder duidelijk in hoeverre obstipatie hierbij een rol speelt. Bij een vermoeden van verhoogde hersendruk is neurologisch onderzoek aangewezen. stoma regul bio. Zo nodig laat de huisarts aanvullend onderzoek verrichten. Hierbij weegt hij samen met patiënt en familie de belasting en de therapeutische consequenties van het onderzoek tegen elkaar af